Today's date: २०८१-०८-०६

नेपाल सरकार

नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद्

कृषि अनुसन्धान निर्देशनालय

लुम्बिनी प्रदेश,खजुरा,बाँके

बालीरोग अनुसन्धान इकाई

बालीरोग अनुसन्धान इकाई

अनुसन्धानकर्ता


"बाली रोग व्यवस्थापन, च्याउका विभिन्न प्रजाति र उत्पादन प्रविधि, प्राविधिक सेवा तथा परामर्श "

बाली रोग व्यवस्थापन: अन्न बाली, तेल बाली, फलफूल र तरकारीका आर्थिक रूपमा महत्त्वपूर्ण रोगहरुको व्यवस्थापनका लागि वातावरण – मैत्री र प्रभावकारी प्रविधि विकासमा केन्द्रित अनुसन्धान

  • धानको मरुवा रोग (blast) प्रतिरोधी अनुजात (genotypes) छनौट
  • धानको पात डढुवा (bacterial leaf blight) प्रतिरोधी अनुजात (genotypes) छनौट
  • गहुँको सिन्दुरे (rust) प्रतिरोधी अनुजात (genotypes) छनौट

च्याउका प्रजाति र उत्पादन प्रविधि: विभिन्न प्रजातिका च्याउहरुको संरक्षण र उत्पादन प्रविधिको विकास एवं च्याउको शुद्ध कल्चर र विजन उत्पादन गरी सरोकारवालालाई विक्रि वितरण

प्राविधिक सेवा तथा परामर्श रोग व्यवस्थापन र च्याउ उत्पादन सम्वन्धी विकसित प्रविधिहरु प्रकाशन तथा तालीमका माध्यमवाट सम्वन्धीत सरोकारवालाहरु समक्ष विस्तार

हाल संचालित अनुसन्धान परियोजना

मध्यपश्चिमी तराई क्षेत्रमा विभिन्न च्याउहरुको (कन्ये, गोव्रे, दुधे, मृगे, रातो) उत्पादन अध्ययन 

अनुसन्धानकर्ता: वशिष्ठ आचार्य

परियोजना अवधि/प्रकार: २०७६ साउन देखि २०८० असार

  1. प्रमुख क्रियाकलापहरु:

    1. विभिन्न च्याउका शुद्घ कल्चरको तयारी, मुल्याङ्कन र संरक्षण
    2. कन्ये च्याउ उत्पादनमा विभिन्न सब्स्ट्रेट र सप्लीमेन्ट्सको असर परिक्षण
    3. दुधे च्याउ उत्पादनमा विभिन्न सब्स्ट्रेट र सप्लीमेन्ट्सको असर परिक्षण
    4. गोव्रे च्याउ उत्पादनमा विभिन्न सब्स्ट्रेट र केसिङ्ग वस्तुहरुको असर परिक्षण
    5. पस्चिमी तराईमा रातोे च्याउ र मृगे च्याउ उत्पादनको सम्भाव्यता अध्ययन

अपेक्षित प्रतिफल:

विभिन्न च्याउका जातहरुको शुद्घकल्चरको संरक्षण हुने

कन्ये जातका च्याउको उत्पादनका लागि उपयुक्त सब्स्ट्रेट र सप्लीमेन्ट्सको पहिचान हुने

दुधे च्याउ र गोव्रे च्याउ उत्पादन लागि उपयुक्त सब्स्ट्रेट र केसिङ्ग वस्तुहरुको पहिचान हुने

सिताके र रातो च्याउको उत्पादन सम्भाव्यता पहिचान र बिस्तार हुने

लुुम्वीनी प्रदेशमा धानको कालो पोके रोगको व्यवस्थापन

अनुसन्धानकर्ता: सुजाता के.सी.

परियोजना अवधि/प्रकार: २०७८ साउन देखि २०८० असार

प्रमुख क्रियाकलापहरु:

  1. लुम्वीनी प्रदेशमा धानको कालो पोके रोगको सर्वे तथा सर्वेक्षण
  2. उत्कृष्ट जातहरुको छनौट परिक्षण
  3. विषादिको असर सम्वन्धी प्रभावकारीता अध्ययन परिक्षण
  4. कालो पोके रोगको कारणहुने क्षति विश्लेषण

अपेक्षित प्रतिफल:

  1. लुम्वीनी प्रदेशमा धानको कालो पोके रोगको सर्वे तथा सर्वेक्षण विश्लेषण
  2. धान खेतिको लागी उत्कृष्ट जातहरुको छनौट परिक्षण
  3. उत्केकन्ये जातका च्याउको उत्पादनका लागि उपयुक्त सब्स्ट्रेट र सप्लीमेन्ट्सको पहिचान हुने
  4. दुधे च्याउ र गोव्रे च्याउ उत्पादन लागि उपयुक्त सब्स्ट्रेट र केसिङ्ग वस्तुहरुको पहिचान हुने

हालसम्मका उपलब्धिहरु

  • कन्ये, गोव्रे, दुधे र मृगे च्याउका कल्चरलाई प्रयोगशालामा संर्वधन गरिएको ।
  • आलुमा पछौटे डढुवा रोग व्यवस्थापनका लागि रियलवेट (डाईमेथोमर्फ ५० %) र सेक्टिन (फिनामिडन १० % + मेन्काजेव ५० %) विषादि प्रभावकारी पाईयो ।
  • कन्ये च्याउको उत्पादन र उत्पादकत्व वृद्घिका लागि धानको पराल ७५ % रं मकैको खोया २५ % अथवा मकैको ढोड ७५ %ं र मकैको खोया २५ % को सव्स्ट्रेटको प्रयोग प्रभावकारी पाईयो ।
  • गर्मी मौसममा तराई क्षेत्रमा दुधे च्याउको सफलतापुर्वक खेति गर्न सकिने ।
  • आलुको कालो खोष्टे रोग व्यवस्थापनमा भण्डारण अगाडि ३ % वोरिक एसिडको उपचार प्रभावकारी पाईयो ।

इकाईले प्रदान गर्ने सेवा/परामर्श

  • वाली विरुवाहरुको प्रतिरोधी जात छनौट तथा तिनको जातीय विशेषता सम्बन्धि जानकारी
  • विभिन्न वालीहरुमा लाग्ने महत्वपुर्ण रोगहरुको निदान तथा व्यवस्थापन
  • विभिन्न च्याउहरुको वीउ उत्पादन तथा खेती प्रविधि

किसानका लागी सिफारिस/जानकारीमुलक सामग्री

...
च्याउ बीउ उत्पादनमा आवश्यक ल्याब सामग्री (बालि रोग)

च्याउ बीउ उत्पादनमा आवश्यक ल्याब सामग्री

...
दुधे च्याउ milky mushroom (बालि रोग)

वढि तापक्रम (३०–३५ डि.से.) मा राम्रो उत्पादन लिन सकिने भएकाले तराई क्षेत्रमा गर्मी समयमा वेमौसमी च्याउ खेतिको रुपमा उत्पादन गर्न सकिने

...
मकैको उत्तरी पात डढुवा रोग नियन्त्रण (बालि रोग)

साफ (कारबेन्डाजीम १२% + म्यान्कोजेव ६३% डव्लु.पी.) को मात्रा (१००० पी.पी.एम.)

प्रकाशन

फोटो ग्यालरी

  भिडियो ग्यालरी View More